تاثیر تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد و تقسیط کود نیتروژن بر شاخص‌های رشد، عملکرد و برخی صفات مورفولوژیک تریتیکاله

استفاده از کودهای زیستی که دارای رگه‌های مختلف میکروبی هستند به کاهش استفاده از کودهای شیمیایی منجر شده و محصولاتی با کیفیت بالا و بدون مواد شیمیایی مضر برای سلامتی انسان تولید می‌کنند. به منظور بررسی تاثیر تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد و تقسیط کود نیتروژن بر شاخص‌های رشدی، عملکرد و صفات مورفولوژیک تریتیکاله (Triticosecale wittmack) رقم جوانیلو، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تقسیط کود نیتروژن در 4 سطح T1  (2/1 در زمان کاشت + 2/1 در مرحله ساقه‌روی)،T2  (3/1 در زمان کاشت + 3/1 در مرحله ساقه‌روی+ 3/1 پیش از ظهور سنبله)،T3  (4/1 در زمان کاشت + 2/1 در مرحله ساقه‌روی + 4/1 در مرحله سنبله‌دهی) وT4  (4/1 در زمان کاشت+  4/1 در مرحله پنجه‌دهی+  4/1 در مرحله ساقه‌روی + 4/1 در مرحله سنبله‌دهی) به همراه تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد در چهار سطح B0 (عدم تلقیح بذر)،B1  (تلقیح بذر با ازتوباکتر کروکوکوم استرین‌5)،B2  (آزوسپریلیوم لیپوفروم استرین‌OF) و B3(سودوموناس پوتیدا استرین4) بودند. نتایج نشان داد که برهمکنش تلقیح بذر با باکتری و تقسیط کود نیتروژن بر عملکرد دانه، شاخص‌های رشدی و صفات مورفولوژیکی مورد بررسی معنی‌دار بود. تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد و سطوح دوم و سوم تقسیط کودی، موجب افزایش عملکرد و بهبود شاخص‌های رشدی و صفات مورفولوژیک گردید، بطوریکه بیشترین شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی و وزن خشک تک بوته در برهمکنش تیمارهای باکتری‌های ازتوباکتر و آزوسپریلوم و در سطوح دوم و سوم تقسیط کودی مشاهده گردید. ترکیب تیماری تلقیح بذر با ازتوباکتر و سطح دوم تقسیط کودی، عملکرد دانه را تا حدود 5/2 برابر تیمار شاهد افزایش داد. بیشترین مقادیر برای صفات مورفولوژیکی تریتیکاله در تلقیح با باکتری‌های محرک رشد در سطح دوم و سوم تقسیط کودی بدست آمد.